ADDIE: بهترین دوست طراحان آموزشی

طراحی یک دوره آنلاین، حتی اگر در شرح شغل شما باشد می تواند دلهره آور باشد. زیرا به شما اعتماد کرده اند که اطلاعات ارزشمندی را از یک متخصص موضوع (SME) دریافت کرده و آن را به یک دوره آموزش الکترونیکی هیجان انگیز، تعاملی و جذاب تبدیل می کنید. با این حال از شما انتظار می رود که یک فرآیند پنج مرحله ای را به انجام برسانید اما نمی دانید که دقیقاً از کجا شروع کنید….

تغییرات زیادی در روند توسعه دوره وجود دارد، اما با گذشت زمان، کارشناسان دریافتند که مؤثرترین و جامع ترین ساختار، فرآیند آزمایش شده و واقعی ADDIE است. این فرآیند تکراری بهترین دوست شما به‌عنوان یک طراح آموزشی (ID) است، زیرا می‌توانید دقیقاً ببینید که در چه مرحله ای از دوره هستید و قرار است به کجا بروید. اگر خواهان استفاده از فرآیند  ADDIE هستید در ادامه با ما همراه شوید. اما قبل از آن یک مرحله ی امتیازی را بررسی می کنیم: شروع…

شروع (Initiation)

هدف از این مرحله تشکیل جلسه ای جهت کشف نتایج مطلوب و مورد انتظار دوره است. از این جلسه به عنوان راهی برای جمع آوری اطلاعات کلیدی در مورد دوره، مانند مخاطبان هدف، اهداف یادگیری و جدول زمانی استفاده کنید. پس از این جلسه، باید دقیقاً بدانید از شما و این دوره آموزشی الکترونیکی چه انتظاری می رود. بسته به متخصصان موضوع و سایر ذینفعان، ممکن است یک یا دو جلسه اضافی مورد نیاز باشد، اگرچه این موضوع می تواند باتوجه به صلاحدید شما تغییر یابد.

تحلیل و بررسی(Analysis)

این مرحله مشکلات و خلأ های آموزشی را روشن می کند تا بتوان آن ها را به درستی برطرف کرد. در طول این تجزیه و تحلیل حتما متخصصان موضوع، ذینفعان و فراگیران دوره را در نظر بگیرید و بدانید که شما به عنوان یک متخصص آموزش الکترونیکی، دانش ارزشمندی دارید، بنابراین وقتی تجزیه و تحلیل شما اطلاعات مهمی را برای افراد نشان می‌دهد که صادق باشید. همانطور که شروع به تجزیه و تحلیل راه حل ها و روش های آموزشی      می کنید، ممکن است ایده های کلی طراحی در ذهن شما پدید آید. در این مرحله، شما آماده رفتن به مرحله بعدی هستید.

طراحی (Design)

هیچ محدودیتی برای ایده های طراحی شما وجود ندارد و زمانی که به خلاقیت نیاز داشته باشید استفاده از بارش فکری کمک کننده است. مثلاً برای تجسم پالت های رنگی، شخصیت ها، سناریوها، دیالوگ ها، دکمه های تعاملی، عکس ها و موارد دیگر می شود از این تکنیک استفاده کرد. از آنجایی که محتوای هر دوره متفاوت است، طراحی شما نیز متفاوت خواهد بود. به روز باشید و سعی کنید با آخرین روندها و فناوری های آموزش الکترونیکی به آشنا بوده و آن ها را بکارگیرید.

در طول مرحله طراحی، لازم است کمی زمان بگذارید تا تعیین کنید که ارزیابی دوره چگونه خواهد بود. چگونه ارزیابی های تکوینی و تراکمی را بکار میگیرید؟ هرچه زودتر به ارزیابی خود فکر کنید، بهتر است. از قبل باید در نظر داشته باشید که آن را چگونه را در طراحی دوره خود ادغام کنید. ارزشیابی باید به خوبی در دوره گنجانده شود و در طول فرآیند طراحی باید از اولویت ها باشد.

هنگامی که به انتهای مرحله طراحی نزدیک می شوید، در نظر داشته باشید که باید یک طرح کلی یا استوری بورد برای خود فراهم کنید. در این مرحله، توصیه می شود که متخصصان موضوع، استراتژی طراحی و توسعه ی شما را تایید کنند. در نهایت، لازم است که محصول نهایی را برای متخصصان خود بفرستید تا از سردرگمی یا ابهام احتمالی جلوگیری شود.

توسعه (Development)

این مرحله به انتخاب يا تدارك رسانه ها و مواد آموزشي مورد نياز، و تصميم گيري درباره ی فعالیتهای گروهی یا انفرادی می پردازد. در طول این مرحله، می توانید از متخصصان موضوع خود بخواهید که دائماً به شما بازخورد بدهند. این امر باعث اعتماد بیشر آن ها به برنامه و حفظ اعتماد آنها به توانایی های شما خواهد شد. بطور کلی این مرحله به صرف وقت و انرژی بیشتری نیاز دارد چراکه بخش عمده ای از کار شما در این مرحله تولید شده و محصول آن وارد مرحله ی اجرا می شود. بسیار مهم است که تصمیمات طراحی خود را در این مرحله، فراگیر محور نگه دارید. زیرا شما می خواهید دوره هایتان پاسخگو، چشم نواز و آموزنده باشد پس لازم است همیشه مراقب تجربه ی کاربران باشید.

پیاده سازی (Implementation)

اکنون، شما آماده انتشار دوره خود هستید. این مرحله تعیین می کند که دوره شما چگونه، چه زمانی و برای چه کسانی توزیع شود. بسته به خواسته‌های متخصصین یا فرآیندهای سازمان شما، می توان رویکردهای مختلفی بکار گرفت. توجه داشته باشید که در این مرحله فرض بر این است که دوره آموزش الکترونیکی شما قبلاً تست‌های تضمین کیفیت لازم را گذرانده باشد.

ارزشیابی(Evaluation)

درواقع ارزشیابی یک فرآیند مداوم است و مطمئناً نباید در پایان فرآیند توسعه دوره شروع شود. هدف این است که داده‌های قابل اندازه‌گیری بدست آورید و تعیین کنید آیا این دوره به اهداف یادگیری رسیده است یا خیر و میزان موفقیت دوره را دریابید. در این مرحله، باید روی جمع‌آوری تمام شواهد و تحلیل آن‌ها تمرکز کنید تا آن را به ذینفعان ارائه کنید. در یک دنیای ایده‌آل، نتایج حاکی این است که دوره‌ای که شما ایجاد کرده‌اید، الهام‌بخش تغییر رفتار به شکلی ملموس و قابل اندازه‌گیری بوده است و آنقدر مورد استقبال قرار گرفته است که فراگیران می‌خواهند چیزهای بیشتری بیاموزند!